„Więcej ludzi utonęło w kieliszku niż w morzu” ~François de La Rochefoucauld
Ogólnopolski Dzień Trzeźwości jest obchodzony w poniedziałek poprzedzający Wielkanoc.
Promowanie trzeźwości ma ogromne znaczenie, gdyż alkoholizm, czyli zespół uzależnienia od alkoholu jest jedną z form patologii. Alkohol jest już obecny od pierwszych dni naszego życia, inni świętują nasze narodziny przy toastach alkoholowych, a po naszej śmierci prawdopodobnie alkoholem będą czcić naszą pamięć. Alkohol jest tak naprawdę dodatkiem do każdej okazji – imienin, randek, uśmierzenia cierpienia, świętowania sukcesów, czy celebrowania świąt. Według WHO, aż 1 na 20 zgonów jest spowodowanych spożywaniem alkoholu, w 2016 przez alkohol ponad 3 mln osób straciło życie. Zaś Polska należy do krajów, w których spożywa się najwięcej alkoholu na osobę. Co więcej, spożycie alkoholu nie spada, a wciąż wzrasta. Ponadto średnia spożycia alkoholu w Polsce jest wyższa niż średnia europejska. Z ekspertyzy wynika, że średnie spożycie alkoholu w Polsce na jedną osobę wynosi 9,4 litra. Najczęściej Polacy piją piwo (56%) i wódkę (36%), mniejszy odsetek pije wino (8%), które jednak w Warszawie stanowi aż 25% konsumpcji alkoholu.
Coraz częściej dochodzi do przestępstw pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Dlatego warto promować trzeźwość, zwłaszcza, że alkohol jest bardzo łatwo dostępny. Tworzy się jednak coraz więcej placówek i ośrodków, które mają za zadanie pomagać osobom nadużywającym alkohol. Także w aresztach i zakładach karnych zakłada się pracę z osobami uzależnionymi – pracę indywidualną, nazywaną Krótką Interwencją, czy udział w Indywidualnym Programie Terapeutycznym.
Uzależnienie zależy od czynników psychologicznych, największe prawdopodobieństwa występuje u osób o niewielkiej tolerancji na frustrację, niepotrafiących poradzić sobie ze stresem i napięciem. Zazwyczaj osoby mające tego typu problemy uważają, że alkohol doda im odwagi i pomoże odizolować się od rzeczywistości i uśmierzyć cierpienie.
Alkohol ma nie tylko wpływ na popełnianie przestępstw, ale również na zwiększenie ryzyka marskości wątroby, wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, udaru mózgu, wad wrodzonych. Intensywne spożywanie alkoholu zwiększa zagrożenie występowania raka wątroby, żołądka, przełyku, części nosowej gardła, krtani, tchawicy, piersi i prostaty. Spożywanie alkoholu zwiększa również ryzyko problemów w rodzinie, w pracy i w społeczeństwie. Bardzo często dochodzi do uzależnienia alkoholem, niezamierzonych urazów, przemocy domowej. Mogą występować również wypadki, napady, zachowania przestępcze, zabójstwa i samobójstwa. Konsekwencje w sferze osobistej dotyczą rozpadu ważnych więzi, utraty bliskich osób, rozwodów, trudności w kontaktach interpersonalnych, izolacji społecznej.
Alkohol piją także młodzi ludzie, a ma on bezpośredni wpływ zarówno na ich zdrowie, jak i jakość życia, gdyż zaburza zdolność uczenia się, zapamiętywania i logicznego rozumowania, tym samym powodując trudności w nauce. Zbyt częste i nadmierne picie alkoholu hamuje rozwój emocjonalny, opóźnia dojrzewanie nastolatków, zwłaszcza że osoby młodsze mają znacznie mniejszą tolerancję na alkohol. Ważna jest pomoc dla młodych ludzi, aby rodzice, wychowawcy, a nawet politycy dążyli do zmniejszenia spożycia alkoholu.
U osób, u których postępuje alkoholizm, wzrasta tolerancja na alkohol, która sprawia, że osoby te spożywają go coraz więcej, gdyż wraz ze wzrostem tolerancji wzrasta ilość dawek potrzebnych do osiągnięcia pożądanego efektu. Chroniczność alkoholizmu wpływa na jego nieuleczalność, możliwości zahamowania i spowolnienia jej rozwoju oraz zredukowania najbardziej dolegliwych objawów. Rozwój choroby alkoholowej może prowadzić do śmierci, dlatego ważne jest jak najwcześniejsze zahamowanie procesu alkoholowego. Jednym ze sposobów powstrzymania alkoholizmu jest abstynencja lub picie kontrolowane. Jednak u osób, które są w zaawansowanej fazie alkoholizmu, powrót do zdrowia jest możliwy tylko dzięki abstynencji.
Niezmiernie ważna jest profilaktyka i uświadamianie społeczeństwa, jak negatywne skutki może mieć alkohol, jak łatwo można się od niego uzależnić. Szczególnie ważne w przypadku młodych ludzi, którzy są szczególnie narażeni na demoralizujący wpływ środowiska.
Źródła:
https://www.sw.gov.pl/aktualnosc/areszt-sledczy-w-bydgoszczy-ogolnopolski-dzien-trzezwosci
Grzybowski, A. N. D. R. Z. E. J. (2005). Alkoholizm–stale aktualny problem zdrowotny społeczeństwa polskiego. Aktywność samorządu w zakresie profilaktyki alkoholowej.
Wnuk, M., & Marcinkowski, J. T. (2012). Alkoholizm–przegląd koncepcji oraz metod leczenia. Hygeia Public Health, 47(1), 49-55.
Dziukiewicz, J. (2017). Alkoholizm i nadużywanie alkoholu: powszechny problem społeczny.