1 czerwca jest świętem wszystkich dzieci, obchodzimy wtedy Międzynarodowy Dzień Dziecka.
Dzień ten został ustanowiony w 1954 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) mając we względzie upowszechnienie ideałów i celów dotyczących praw dziecka zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych. Międzynarodowy Dzień Dziecka obchodzony jest od 1955 roku, jednak w różnych krajach członkowskich ONZ jest on obchodzony w różne dni roku.
W Polsce i w innych byłych państwach socjalistycznych Międzynarodowy Dzień Dziecka obchodzony jest od 1950 roku w dniu 1 czerwca. Pierwszy raz został zorganizowany w połączeniu z akcją zbierania podpisów pod Apelem sztokholmskim, zaś od 1952 roku jest świętem stałym. Inicjatorem Dnia Dziecka jest organizacja International Union for Protection of Childhood, która postawiła sobie za cel zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom z całego świata. Ponadto według Deklaracji praw dziecka, ludzkość powinna dać dzieciom to, co najlepsze, szczęśliwe dzieciństwo oraz korzystanie z praw i swobód. Od 1994 roku w Warszawie obraduje także Sejm Dzieci i Młodzieży. Zaś w szkołach z okazji Dnia Dziecka podejmowane są różne inicjatywy takie jak przedstawienia, turnieje sportowe, wycieczki. Dla dzieci ważne jest także, aby rodzice tego dnia poświęcili im trochę czasu, czy to na wspólną zabawę, obejrzenie bajki, wyjście czy wykonywanie codziennych czynności.
Dzieciństwo jest ważnym okresem w życiu człowieka, który obejmuje okres prenatalny, niemowlęctwo (0-1 roku), wczesne dzieciństwo (1-3 lat), średnie dzieciństwo (wiek przedszkolny, 3-6/7 lat) oraz późne dzieciństwo (wiek szkolny, 6/7-12/13 lat). Dzieciństwo jest czasem gwałtownych zmian zarówno w kontekście rozwoju, emocji odczuwanych przez jednostkę, jak i struktury społecznej, która zmienia się wraz z każdym etapem rozwojowym. Dzieciństwo rozpatruje się jako okres przygotowujący do wykonywania zadań życiowych w okresie dorosłości oraz okres wartościowy sam w sobie – mający autoteliczną wartość.
Na świecie wciąż można się spotkać z masowym dzieciobójstwem, wyzyskiem, maltretowaniem, osamotnieniem, wykluczeniem, niedożywieniem dzieci. Bardzo często dzieci stają przed koniecznością podejmowania pracy i mają ograniczony dostęp do edukacji. Dlatego ważne jest podejmowanie działań na rzecz ochrony dzieci przed przemocą, maltretowaniem, wyzyskiwaniem i wszelkimi możliwymi zagrożeniami. Dzieci powinny cieszyć się z tego okresu rozwojowego, który aktualnie dane jest im przeżywać.
Dzieci wymagają przede wszystkim opieki i ochrony, którą powinna zapewnić im rodzina. Jednak rodzice także powinni zwracać uwagę na to, że dziecko tak samo, jak dorosły dokonuje pewnych wyborów, chociaż mniej spektakularnych i mniej obciążających, to jednak nadal są to wybory ważne. Istotne jest uznanie dziecka za równowartościowego partnera w relacji z dorosłym, zauważenie, że ono także wnosi wkład w relację, a nie jest jedynie kształtowany przez dorosłego.
Ponadto każdy dorosły powinien pamiętać, że w nim także jest dziecko, które pozwala ustrzec dorosłego przed jednostronnością i złudzeniami. W dorosłym życiu często brakuje dziecięcej ciekawości, pragnienia zdobywania coraz większej wiedzy, spontaniczności, wrażliwości, naturalnej empatii, kreatywności i fantazji. Zarówno relacja z dorosłym, jak i inne relacje społeczne powinny być oparte na współpracy, dialogu, wzajemnym dopasowaniu, wymianie wiedzy, doświadczeń i korzystaniu ze swoich kompetencji.
Rodzic jest swojego rodzaju autorytetem i powinien okazywać dzieciom ciepło, wsparcie i zachętę. Ponadto ważne jest liczenie się poglądami odczuciami, pragnieniami i pomysłami dziecka, nawet jeśli nie są zgodne z poglądami rodzica. Rolą rodzica jest stworzenie atmosfery, w której dziecko będzie rozwijało się w zgodzie ze swoją naturą. Zadaniem rodzica jest pomoc dzieciom w doskonałym zrozumieniu ich własnego świata oraz świata innych ludzi. Ponadto poczucie własnej wartości w kolejnych latach życia jest uwarunkowane przez kryteria powstałe we wczesnym dzieciństwie, często wpływ na jego ukształtowanie mają rodzice.
Dzieci potrzebują mieć poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego, poczucie więzi, a tym samym głębokie przywiązanie do innej osoby. Doświadczenie więzi przywiązania jest związane z poczuciem bycia kochanym, chcianym i ważnym. W budowaniu poczucia więzi poza ciepłem i serdecznością, ważne jest szczere zainteresowanie aktywnością dzieci. W budowaniu więzi emocjonalnej dziecka bardzo ważni są rodzice, zwłaszcza matka, która prawidłowo reaguje na jego potrzeby i wzmacnia poczucie bezpieczeństwa, co sprawia, że dziecko czuję się kochane i akceptowane. Więź ta ma charakter emocjonalny i duże znaczenie dla rozwoju biologicznego. Rozwój mózgu jest zależny od doświadczenia interpersonalnego i jest najsilniejszy w okresie tworzenia więzi przez dziecko oraz jego opiekunów. Dziecko poprzez relację z rodzicami może wykształcić zarówno adaptacyjny styl, jak i style nieadaptacyjne. Są one powiązane z emocjonalnością matki, jej zachowaniem wobec dziecka, stylem wychowania oraz jakością i intensywnością reakcji dziecka na obecność opiekuna lub jego brak. Najbardziej adaptacyjny jest styl bezpieczny, w którym istotne jest trafne odczytywanie emocji dziecka, reakcje emocjonalne na dystres dziecka, dostrzeganie samopoczucia dziecka, wczesne oraz prawidłowe interpretowanie sygnałów werbalnych i pozawerbalnych. Ważne jest, aby dziecko odbierało, że rodzic reaguje adekwatnie, odpowiednio do sytuacji, spełniając potrzeby dziecka. Ważne jest okazywanie miłości dziecku, przytulanie go, spędzanie z nim czasu, dawanie uwagi, aby czuło się kochane, otoczone najbliższymi i ich miłością. U dzieci, które mają poczucie, że rodzice się nimi interesują, troszczą się o nie i gdy są potrzebni, oferują swoje zaangażowanie, rozwija się autonomia. Rodzic powinien spełniać potrzeby dziecka, a ono przede wszystkim potrzebuje miłości, bezwarunkowej akceptacji, uwagi, wysłuchania, gdy tego potrzebuje, wykazania zrozumienia i zainteresowania, udzielenia pomocy. Wykształcenie bezpiecznego stylu pomiędzy dzieckiem a rodzicem w przyszłości przenosi się na relacje dziecka z innymi osobami.
Dzieci są nie tylko przyszłością świata, ale mają ogromny wpływ na kształtowanie rzeczywistości, czy otwieranie rodziców na ponowne przeżywanie pewnych uczuć i uświadamianie im, że sami nadal mają w sobie coś dziecka. Ważne jest nie tylko uświadomienie problemów, z jakimi zmagają się dzieci, ale również zwrócenie uwagi na to, czego potrzebują.
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzie%C5%84_Dziecka
https://www.transfergo.pl/miedzynarodowy-dzien-dziecka
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2022/06/01/dzien-dziecka-historia/
Sitarska, B. (2012). Dziecko współcześnie. Kultura i Wychowanie, 4(2), 90-113.
Appelt, K. (2001). Dziecko i dzieciństwo w oczach dorosłego. W: D. Kornas--Biela (red.), Oblicza dzieciństwa. Lublin: KUL.
Bettelheima, B. CZEGO DZIECI POTRZEBUJĄ?
Jędrzejowska, A. (2016). Refleksja nad wychowaniem dziecka w bezpiecznym stylu więzi. Relacje. Studia z nauk społecznych, (1), 51-57.