Większość z nas nie lubi doświadczać uczucia złości, uznaje tę emocję za nieprzyjemną, nie chce jej czuć. Warto pamiętać, że złość jest jedną z pięciu podstawowych emocji, które są niezależne kulturowo, to znaczy, że obecne w każdej kulturze i narodowości, uwarunkowana biologiczne bo także obecna w świecie zwierząt. Jest to emocja która pomogła w przetrwaniu naszemu ludzkiemu gatunkowi… Dlatego warto ją potraktować poważnie i z szacunkiem!
Czym jest złość?
Jest to emocja, która często jest przeżywana jako nieprzyjemna, trudna, ale też jest to emocja która przekazuje nam informacje, że nasze lub kogoś innego granice zostały przekroczone, że jakieś nasze potrzeby nie zostały zaspokojone, że na coś dla nas ważnego nie zgadzamy się…. Jest to też emocja, która posiada dużą moc i energię, którą możemy wykorzystać konstruktywnie np. działając, zmieniając lub niekonstruktywnie…. np. zachowując się agresywnie, niszcząc.
Często złość nie jest jedyną emocją, którą odczuwamy w trudnej dla nas sytuacji, jednocześnie przeżywamy inne emocje takie jak smutek, wstyd, lęk, bezradność….Jednak nie zawsze jesteśmy w stanie je zidentyfikować, ponazywać. Czasami potrzebna jest własna terapia aby zrozumieć z jakimi emocjami mamy do czynienia.
Od czego zależy jak przeżywamy złość?
To jak doświadczamy złości zależy w dużej mierze od tego jak zostaliśmy wychowani, na co nam pozwalano, jak w naszej rodzinie wyrażano złość czyli jak modelowano przeżywanie złości...Czy było to uczucie na które było przyzwolenie czy nie było….Czy ważne dla nas osoby potrafiły poradzić sobie z tym uczuciem.
Zdarzają się osoby, którą twierdzą, że nie doświadczają złości… Okazuje się, że to wcale nie jest dla nich bezpieczne i dobre...Bo złość jest naturalną emocją, którą przeżywa każdy, ale niektórzy nie mają do niej dostępu. Co jeśli nie odczuwamy złości? Możemy mieć problem z granicami, potrzebami, ponieważ nie umiemy określić kiedy granice są przekraczane zarówno nasze jak i innych. Jeśli odcinamy się od nieprzyjemnych emocji odcinamy się także od tych przyjemnych. Nie jesteśmy w stanie odczuwać tylko przyjemnych uczuć! Nasz świat emocjonalny ubożeje.
Dlaczego tak ważne jest aby doświadczać różnych emocji?
Nazywając nasze uczucia i przeżycia – tworzymy łączność pomiędzy dwiema półkulami czyli pomiędzy korą nową a układem limbicznym a w szczególności ciałem migdałowatym. Zyskujemy większą świadomość naszych przeżyć, tego co komunikuje nam nasze ciało. Dzięki temu mamy większą możliwość wyboru reakcji. Mogę działać tak jak wybiorę a nie z automatu. Empatyczne przyjęcie silnych emocji zwiększa podatność na zmianę. Emocje rozgrzewają mózg! Dlatego warto zafundować sobie trening dla mózgu, ćwiczący zdolność konstruktywnej reakcji w sytuacji doświadczania złości.
Systematyczny trening w radzeniu sobie ze złości czyni mistrza...
Bo im częściej trenujemy, tym większej nabywamy wprawy... Warto trenować nowe umiejętności, strategie w radzeniu sobie ze złością! Budując nowe połączenia neuronalne zwiększamy szanse, że w sytuacji silnego pobudzenia sięgniemy do tych nowych połączeń. W dużej mierze od nas zależy czy system alarmowy będzie odcinał nas czy skorzystamy z tego połączenia i podejmiemy świadome działanie. Dzięki nowym połączeniem zyskujemy więcej możliwości, wydłużamy sobie przestrzeń między bodźcem a reakcją.
Trening Kontroli Złości - jedno z narzędzi w radzeniu sobie ze złością
Jedną z takich metod jest Trening Kontroli Złości. Jest to technika, która pomaga wykształcić nowy sposób radzenia sobie z tą często trudną dla nas emocją. Pomaga ona zarówno prawidłowo zinterpretować przyczynę i źródło odczuwanej złości, zauważyć i zrozumieć sygnały płynące z naszego ciała, wykorzystać techniki pomagające poradzić sobie z napięciem w ciele spowodowanym złością, zmienić zarówno sposób myślenia na taki który jest bardziej pomocny i konstruktywny jak i mieć pełną świadomość konsekwencji swoich zachowań. To pozwala zyskać świadomość, siłę i wpływ na swoje działania ! Metoda ta jest wykorzystywana do pracy zarówno z dorosłymi jak i dzieci. Zakłada się, że aby nastąpiła trwała zmiana potrzeba od 10 - 12 tygodniu systematycznego treningu. Obejmuje to świadome powtarzanie sekwencji, uważność na swoje emocje, myśli i sygnały z ciała.